آنالیز کالاهای منتخب صنعتی در آخر پاییز - وبلاگ پیوست

به گزارش وبلاگ پیوست، تهران (پانا) - آمار فراوری کالاهای منتخب (36قلم کالا) در آذر1400 نشان می دهد عمده محصولات نسبت به آبان در سطح فراوری بالاتری قرار داشته اند.

به گزارش دنیای اقتصاد، فراوری در پاییز رونق چشمگیری نداشت. انتها گزارش وزارت صمت از فراوری کالاهای منتخب صنعتی در واپسین ماه پاییز منتشر شد و مرور آن نشان داد، فراوری گرچه از ناحیه خطر خارج شده، اما همچنان نمی توان فضای صنعت را چندان دور از رکود فرض کرد. داده های وزارت صمت نشان می دهد در آخرین ماه پاییز نسبت به آبان1400 تعداد کالاهای با رشد فراوری 22قلم بوده و بخش هایی همانند لوازم خانگی، شیشه و آلومینیوم برترین عملنمودهای ماهانه را به ثبت رسانده اند. از آن سو یک چهارم کالاهای منتخب نیز با افت فراوری روبه رو شده اند.

نکته جالب در آنالیز فرایند فراوری ماهانه کالاهای منتخب صنعتی این است که در آذرماه، ارقام فراوری به هیچ وجه چشمگیر نبوده و تنها نسبت به آبان و مهر که ماه هایی توام با نوسانات شدید ارزی، خاموشی برق و کاهش تقاضا بود، شرایطی بهتر را تجربه نموده اند. از آنجا که پیش تر برای آذرماه، دو گزارش شاخص فراوری صنایع بورسی و شاخص مدیران خرید صنعتی شرایط رکودی و توام با چالش را برای بخش صنعت نشان داده بود، می توان گزارش کالاهای منتخب صنعتی را شاهد سوم شرایط پرتنش صنعت در انتها پاییز 1400 دانست. در بین کالاهای منتخب در سه بخش صنعت، معدن و پتروشیمی وزن بالاتر متعلق به کالاهایی است که در آذر نسبت به آبان، رشد فراوری را تجربه نموده اند. با این حال جنس آمارها و تعداد کالاهای دارای افت فراوری از بعضی عدم تعادل ها در بنگاه های فراورینماینده خبر می دهد. درصد نازل رشد فراوری مثبت در اغلب کالاها در مقایسه با آبان ماه نیز گویای کمرنگ شدن شدت رشد فراوری در اغلب صنایع است. البته نکته امیدوارنماینده این گزارش شدت رشد منفی محصولات و کاهش دامنه کالاهای دارای رشد منفی است که به معنی شرایط نسبتا عادی صنایع در آذر1400 بوده است.

جدا از آمارها شرایط فراوری کالاهای منتخب صنعتی در انتها 9ماه نیز نشان می دهد 23کالا رشد فراوری داشته اند، 13کالا نیز نسبت به 9ماه منتهی به آذر1399 با افت فراوری روبه رو شده اند. بیشترین رشد در این دوره زمانی به پنج کالای کامیون، کامیونت و کشنده، روغن نباتی، چرم، ماشین لباسشویی و شمش آلومینیوم تعلق داشته و از آن سو، بدترین شرایط در کالاهایی همانند الیاف آکریلیک، الکتروموتور، چینی بهداشتی، نخ سیستم پنبه ای و پودر شوینده مشاهده شده است. مهم ترین اتفاق در سطح صنایع احتمالا به تداوم افت فراوری در دو صنعت استراتژیک سیمان و فولاد، رشد اندک دو صنعت پتروشیمی و خودرو و نیز رشد بالای صنعت لوازم خانگی مربوط است. با کنار هم قرار دادن دو قاب مختلف آماری، یعنی شرایط ماهانه و عملکرد 9ماهه صنعت، پرسش مهمی که قابل طرح است، شانس بازگشت صنایع به شکوفایی است. در شرایطی که بی برقی و خاموشی کمتر از هر زمانی بر صنایع مختلف تاثیر می گذارد و شانس انعقاد توافق در زمستان 1400 بالا رفته، لازم است این پرسش طرح گردد که رونق به فراوری چه زمانی و با چه کیفیتی باز خواهد گشت؟

تکلیف فراوری پس از سه فصل

جزئیات فراوریات منتخب صنعتی در 9ماه1400 نشان می دهد فراوری در سال 1400 در مقایسه با سال 1399 شرایط سختی را پشت سر گذاشته است. صنایعی که وزن بیشتری در ایجاد ارزش افزوده صنعتی دارند و تاثیر آنها بر نرخ رشد صنعتی کشور بالاست، در سه فصل ابتدایی سال با رفت و برگشت های بسیاری به فعالیت پرداختند. سیمان که می رفت رکورد نرخ فراوری را در سال 1400 جابه جا کند، فعلا فراوریش به حدود 48میلیون تن محدود شده و به علت قطع و وصل مداوم برق در مقایسه با مدت مشابه سال 99معادل1/ 9درصد افت نموده است. بخش فولاد نیز دیگر صنعتی است که با افت فراوری محسوس روبه رو شده است. شواهد آماری گزارش وزارت صمت نشان می دهد کشور در فراوری فولاد خام طی 9ماه منتهی به آذر1400 افت 2/ 2درصدی را تجربه نموده و مجموعا 3/ 21میلیون تن فراوری داشته است. افت فراوری در بخش محصولات فولادی بدتر بوده و به 8/ 5درصد می رسد. ایران در 9ماه منتهی به آذر1400 تنها 18میلیون و 884هزار تن انواع محصولات فولادی را فراوری نموده که به معنی افت یک میلیون تنی تیراژ این محصولات در کشور است. بخش پتروشیمی ایران تنها صنعت صادرات محور و بزرگ کشور است که کماکان رشد فراوری دارد. رشد این بخش در دوره زمانی مورد اشاره 3/ 2درصد بوده که موجب شده است مجموع فراوری پتروشیمی در کشور به ورای 9/ 46میلیون تن برسد. پررشدترین صنعت کشور نیز به نظر می رسد کماکان صنعت لوازم خانگی است که در سه قلم کولرآبی، یخچال و فریزر و ماشین لباسشویی مجموعا 3میلیون و 525 هزار دستگاه فراوری داشته و رشد 8/ 12درصدی را نسبت به دوره 9ماه منتهی به آذر 1399 تجربه نموده است. رشد چشمگیر فراوری ماشین لباسشویی از افزایش رقابت و تیراژ در این محصول خبر می دهد. لباسشویی در این دوره زمانی 1/ 26درصد رشد نموده و مجموعا یک میلیون و 56هزار دستگاه تیراژ داشته است. یخچال و فریزر کماکان بزرگ ترین بخش سبد فراوریات سفید (لوازم خانگی بزرگ)در بخش محصولات بزرگ را به خود اختصاص داده است. در دوره زمانی فروردین تا آذر1400 مجموعا رشد فراوری این محصول 3/ 10درصد بوده که به بهبود تیراژ تا سطح یک میلیون و 653 هزار دستگاه منجر شده است. در محصول کولر آبی هم کشور در همین مدت رشد 2/ 3درصدی را تجربه نموده و مجموعا 815 هزار و 600دستگاه فراوری داشته است. در صنایع دیگر شرایط یکدست نیست. برای نمونه بخش خودرو به عنوان یکی از صنایع انحصاری داخلی که ابعاد بسیار بزرگی دارد، در مجموع با احتساب ماشین آلات تجاری، کشاورزی و سواری چیزی بالغ بر 745 هزار دستگاه تیراژ داشته است. در بخش سواری کشور در 9ماه منتهی به آذر1400 رشد فراوری 1/ 2درصدی را تجربه نموده و حدود 670 هزار دستگاه تیراژ داشته است. در این مدت، بیش از 21هزار دستگاه انواع خودروی تجاری نیز فراوری شده است. کامیون، کامیونت و کشنده با رشد 75درصدی رکورددار افزایش اندازه فراوری در 9ماه منتهی به آذر1400 هستند. کل فراوری این بخش در این مدت در کشور 7هزار و 612دستگاه بوده است. در بخش اتوبوس، مینی بوس و ون هم کشور رشد 7/ 21درصدی را تجربه نموده و 16هزار و 650دستگاه فراوری داشته است. فراوری کشور در محصول کمباین بالا رفته و به لطف رشد 4/ 16درصدی، این بخش از صنعت خودرو 505دستگاه تیراژ داشته است. فراوری تراکتور نیز با 4/ 5درصد، به 16هزار و 449دستگاه رسیده است. وانت اما تنها رقمی از محصولات صنعت خودرو است که افت فراوری داشته و با نزول 4/ 5درصدی، مجموعا تیراژ 57هزار و 720دستگاهی داشته است. در بخش روغن، اندازه فراوری ماهانه همچنان بالاست. فراوری یک میلیون و 522 هزار تن روغن به رشد 7/ 38درصدی منتهی شده است. عملکرد ماهانه روغن نباتی از ابتدای سال تا به امروز نشان می دهد این محصول به طور میانگین، ماهانه حدود 160 هزار تن فراوری داشته است. در بخش فراوری پودر شوینده، صنایع آرایشی بهداشتی ایران شرایط سختی را تجربه می نمایند، به طوری که در انتها 9ماه منتهی به آذر1400، افت 15درصدی تجربه شده تا کل فراوری به 407هزار تن عقب بنشیند. فراوری پودر شوینده در همه سه ماه پاییز فرایند نزولی داشته و هر ماه نسبت به ماه قبل با افت روبه رو شده است.

لاستیک خودرو دیگر بخشی است که افت 7/ 3درصدی را تجربه نموده است. کل فراوری لاستیک خودرو در 9ماه اخیر 194 هزار و 400تن بوده است. فیبر کالایی با افت 9/ 7درصدی روبه رو شده و به رغم یک میلیون و 94هزار مترمکعب فراوری، نسبت به مدت مشابه سال قبل عقبگرد داشته است. یکی از محصولاتی که در 9ماه منتهی به آذر1400 عقبگرد داشته، الکتروموتور است که با نزول 6/ 16درصدی روبه رو شده و مجموعا تیراژی به اندازه 6میلیون و 350 هزار و 900دستگاه داشته است.

الیاف آکریلیک هم که رکورددار افت فراوری است، مجموعا در انتها 9ماه منتهی به آذر1400 به اندازه 1400تن فراوری داشته که از افت بیش از 69درصدی فراوری کشور در این محصول خبر می دهد. در گزارش وزارت صمت از آمار فراوری کاغذ اطلاعاتی ارائه نشده، ولی درباره کارتن آمارها معین است. این محصول در 9ماه منتهی به آذر1400 مجموعا 5/ 1درصد رشد داشته تا کل صنایع این بخش، بیش از 419هزارتن فراوری نموده باشند. نئوپان کالایی است که از ابتدای سال جاری تا انتهای پاییز پیروز به افزایش فراوری و کسب رشد 7درصدی شده است. کل فراوری نئوپان در کشور در 9ماه منتهی به آذر1400 حدود 653 هزار و 700متر مکعب بوده است. روغن صنعتی و موتور تصفیه اول هم به عنوان محصول مهم، در 9ماه منتهی به آذر1400 به اندازه 7/ 5درصد رشد نموده و از آن بیش از 514 هزار تن فراوری شده است.

دوده دیگر کالایی است که اندازه قابل توجهی رشد فراوری داشته است. کل فراوری دوده در این مدت حدود 124هزار تن بوده که از رشد 8/ 19درصدی در این بخش حکایت دارد.رشد 16درصدی نخ فیلامنت پلی استر موجب شده تا این قلم کالا مجموعا فراوری خود را در انتها آذر1400 به 226هزار و 200تن برساند.

دیگر کالای مهم فهرست، نخ سیستم پنبه ای و ترکیبی الیاف مصنوعی است که به علت نزول 8/ 15درصدی فراوری، روی هم رفته خروجی آن به 173 هزار و 700تن رسیده است. چرم که بیش از 33درصد رشد نموده، در 9ماه منتهی به آذر1400 حدود 39میلیون فوت مربع فراوری داشته که این جهش باعث شده این کالا یکی از برترین عملنمودها را بین همه صنایع از خود نشان دهد. گزارش وزارت صمت نشان می دهد با توجه به فراوری بیش از 101میلیون و 200 هزار جفت کفش و پاپوش، این بخش 4/ 1درصد رشد داشته است. رشد 5/ 6درصدی کاتد مس، افزایش فراوری شمش آلومینیوم به اندازه 7/ 24درصد و رشد 1/ 19درصدی شیشه جام از دیگر اتفاقات مهمی بود که در بین کالاهای فراوریی صنایع معدنی اشاره به آنها لازم است. از آن سو، افت فراوری چینی بهداشتی، کنسانتره زغال سنگ و آلومینا که به ترتیب معادل 4/ 16درصد، 7/ 11درصد و 1/ 0درصد بوده از نکات مهمی است که در گزارش وزارت صمت باید به آنها توجه گردد.