پیش روی فرونشست زمین در محدوده نقش رستم و تخت جمشید - وبلاگ پیوست

به گزارش وبلاگ پیوست، دو مجموعه نقش رستم و تخت جمشید به سبب پدیده فرونشست زمین با خطراتی روبرو شده اند.

پیشروی های فرونشست زمین و بی توجهی به چاره اندیشی اساسی برای حل این معضل باعث شده که به گفته یکی از اعضای هیئت علمی دانشگاه شیراز حالا لبه های فرونشست زمین به فاصله 10 تا 15 متری نقش رستم برسد. فرونشست در فاصله 300 متری تخت جمشید نیز قابل مشاهده است و پیشروی های این پدیده آثار فرهنگی و تاریخی ایران باستانی را به مخاطره انداخته است.

کشت هاى پرآب در حریم آثار تاریخى در سال های گذشته با نقدهای جدی روبرو شده و بعضی صاحب نظران تداوم این سبک کشت در حریم آثار تاریخی را خطرآفرین دانسته و بر اثر آن ها بر تشدید پدیده فرونشست تاکید داشته اند. هشدارها درخصوص خطرات ایجاد شکاف در زمین در پی فرونشست سال ها است که به عنوان مشکلى جدى مطرح مى گردد، اما اقدام موثری براى جلوگیرى از آن شکل نگرفته است و در نتیجه این مشکل مرتب در حال پیشروی بوده و حالا به نزدیک ترین فاصله به آثار تاریخی استان فارس رسیده است.

شرایط کنونی نقش رستم و تخت جمشید

مریم دهقانی- عضو هیئت علمی بخش مهندسی راه و ساختمان و محیط زیست مهندسی دانشگاه شیراز- با اشاره به اینکه لبه فرونشست در منطقه تاریخی نقش رستم واقع شده که پهنای این شکاف به حدود نیم متر تا 70 سانت می رسد، می گوید:

این شکاف ها به فاصله 10 تا 15 متری منطقه باستانی نقش رستم ایجادشده که هرساله با اینکه این شکاف ها با شن و ماسه پر می شوند، اما دوباره سر باز می نمایند. دهقانی می افزاید: اگرچه تخت جمشید تحت تاثیر فرونشست قرار ندارد، اما در فاصله 300 متری آن به علت قرار گرفتن در سینه کوه، فرونشست حدودا 10 تا 15 سانتی اتفاق افتاده است. وی با بیان اینکه به مقدار هر یک متر افت آب سطح زیرزمینی فرونشست رخ می دهد، اضافه کرد: وقتی سفره زیرزمینی به مقدار کافی در فصل زمستان تغذیه نگردد، این مسئله باعث می گردد افت همچنان مداوم باشد و در نتیجه فشرده شدن لایه های زیرین، به صورت مستمر تداوم داشته باشد که ماحصل آن پدیده فرونشست زمین خواهد بود.

دهقانی در بخشی دیگر از سخنان خود با بیان اینکه شهروندان همچنان با آب چاه مزارع خود را آبیاری می نمایند و مسئولان هم هیچ تذکری به آن ها نمی دهند، تصریح می نماید:

هیچ کنترلی در مصرف آب شهری هم وجود ندارد؛ مردم در شرایطی که با کمبود آب روبرو هستیم به راحتی آب زیادی مصرف می نمایند و تمام مسائل را نمی توان بر گردن مسئولان انداخت.

این پژوهشگر دانشگاه شیراز علت اصلی فرونشست زمین را برداشت های بی رویه آب های زیرزمینی با مقاصد کشاورزی می داند و از وسعت و سرعت فرونشست طی سال های اخیر خبر می دهد. این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه کشاورزی یکی از دلایل مهم فرونشست در استان است، می افزاید:

در صورتی که مقدار آب کشاورزان کاهش یابد، فریاد آن ها بالا می رود و وظیفه رسانه هاست که افراد را مطلع نمایند.

وی معتقد است:

نماینده ها به این علت که امکان دارد در حوزه انتخابی خود رای نیاورند به فشار کشاورزان تن می دهند و به مسئولان در جهت کشاورزی و آبیاری بی حد و مرز فشار می آورند، تصریح می نماید: در حال حاضر موضوع آب و فرونشست به کلاف سردرگمی تبدیل شده که مدیریت آن بسیار سخت شده است.