تولیدات ماشینی، مهم ترین تهدید برای صنایع دستی آذربایجان غربی - وبلاگ پیوست

به گزارش وبلاگ پیوست، امیرمعظم هنرمند معرق کار اهل ارومیه با اشاره به فراوری انبوه صنایع دستی توسط دستگاه های ماشینی و لیزری تاکید نمود: در این آثار هیچ نشانی از هنر دستی هنرمندان دیده نمی گردد و این موضوع تهدید جدی برای همه رشته های صنایع دستی به شمار می آید که نهادها و سازمان های مرتبط دولتی باید در این خصوص تدابیری بیندیشند.

امیر معظم هنرمند معرق کار اهل ارومیه، از جمله هنرمندان شاخص استان است که در سبک کار خود ترکیبی از مهارت های معرق، مشبک و منبت را به کار می برد مهارتی که معمولا توسط کمتر کسی قابل اجرا است. معظم تا به امروز عناوین مختلفی را کسب نموده است که در آخرین نوبت در سال گذشته دو نمونه از محصولات این هنرمند که با همین شیوه ساخته شده بود نشان ملی مرغوبیت کالا را دریافت کرد. برای گفت وگو با امیر معظم به کارگاه کوچکش در یکی از محلات قدیمی ارومیه سر زده و گفت وگویی را با او ترتیب داده ایم که در ادامه می خوانید:

آقای معظم شما این هنر را در کجا آموختید و چه شد که به این سمت علاقه مند شدید؟

علاقه مندی من به صنایع دستی به واسطه وجود کارگاه کنده کاری بود که در محله ما وجود داشت و من هر بار از دیدن کارها و نقش و نگارهایی که به شکل گل و بوته روی چوب تراشیده می شد لذت می بردم، بر همین اساس به مدت سه سال در این کارگاه مشغول فعالیت شدم و در سال 1375 به یکی از کلاس های آموزشی اداره میراث فرهنگی مراجعه نموده و اصول منبت را یادگرفتم، بعد از آن به سبب علاقه ای که به این رشته داشتم به صورت تجربی سعی کردم تا مهارت خود را در این زمینه تقویت کنم.

دلیل معروفیت صنایع دستی چوبی ارومیه را در چه می دانید؟

ارومیه از گذشته های دور از نظر فراوری کارهای صنایع دستی چوب، در سطح کشور مطرح بوده است و هنرمندان و فراورینمایندگان شاخصی در این رشته فعالیت می نمایند. با وجود اینکه کنده کاری ها و کارهای معرق و منبت این شهر، در بین علاقمندان و هنرمندان سایر نقاط کشور شناخته شده است با این حال توجه عمومی به این محصولات آنچنان که باید نیست.

شرایط خرید و علاقه مندی مردم به صنایع دستی مخصوصا در حوزه کاری خود را چگونه ارزیابی می کنید؟

متاسفانه اکثریت شهروندان از نوع و هنر به کار رفته در صنایع دستی که با زحمت و دقت فراوری می گردد اطلاع بسیار کمی دارند و در هنگام خرید یا دیدن یک اثر به جای زیبایی و هنر به کار رفته در آن، وزن و ابعاد چوب به کار رفته را معیار کیفیت و قیمت آن می دانند و این موضوع برای هنرمندان صنایع دستی ناراحت نماینده است که قدر هنرشان درک نمی گردد و متاسفانه این امر در خصوص جوانان بیشتر شایع است.

هرچند فروش محصولات صنایع دستی در بازار داخلی ارومیه و استان هیچ وقت رقم بالایی نبوده؛ اما در یکی دو سال اخیر به دلیل تورم، این میزان نیز کاهش چشمگیری داشته است.

علت این رکود و عدم رغبت کافی به خرید صنایع دستی چیست؟

با افزایش تورم و هزینه ها ما هم مانند دیگر صنوف به دلیل افرایش قیمت مواد اولیه مجبور بودیم قیمت فراوریات را افرایش دهیم؛ اما به دلیل اینکه یک اثر هنری مانند معرق یا منبت، جزو نیازهای ضروری مردم به شمار نمی آید، لذا میزان فروش اینگونه محصولات نیز بسیار کم است.

امروزه ما شاهد آن هستیم که انواع دستگاه های ماشینی و لیزری وارد حوزه فراوری انبوه صنایع دستی شده و آثاری فراوری می شوند که هیچ نشانی از هنر دستی هنرمندان در آنها دیده نمی گردد.

محصولات ماشینی به دلیل قیمت مناسب تر مشتریان بیشتری دارند که همین موضوع تهدید جدی برای همه رشته های صنایع دستی به شمار می آید؛ زیرا که عنوان هنر و صنعت دستی به آنها اطلاق می گردد درحالی که چنین چیزی نیست.

راه چاره شما برای جلب افکار عمومی و گرایش بیشتر به این حوزه چیست؟

بین بخش گردشگری و حوزه صنایع دستی باید ارتباط دائمی وجود داشته باشد، بدین ترتیب که نهادها و فعالان گرشگری می توانند در فهرست بندی اهداف و جاهای دیدنی که برای گردشگران تعریف می نمایند بازدید از کارگاه های صنایع دستی و بازارچه های فروش این محصولات را مدنظر قرار دهند.

اگر اصالت ها و ارزش های صنایع دستی هرچه بیشتر توسط رسانه ها معرفی گردد این موضوع تاثیر بسزایی در فروش این محصولات خواهد داشت.

شما برای افزایش صادرات صنایع دستی چه پیشنهادی دارید؟

به نظر بنده برپایی نمایشگاه های ملی و بین المللی برای فروش محصولات صنایع دستی در جای خود بسیار تاثیرگذار بوده؛ اما به دلیل اینکه موقتی و مختص چند روز است نمی تواند اثرگذاری زیادی داشته باشد.

همچنان که خیلی از برندهای تجاری معروف نمایندگی هایی در سرتاسر دنیا دارند پیشنهاد می گردد در تعدادی از کشورهای هدف یک مرکز یا نمایندگی دائمی برای معرفی و فروش هنرها و صنایع دستی اصیل ایرانی دایر گردد. این کار نیز از عهده بخش خصوصی خارج است و نهادها و سازمان های مرتبط دولتی باید در این خصوص تدابیری بیندیشند.

گفت وگو از عیسی عزیزنژاد