داستان پرتکرار آلودگی هوا و فناوری هایی که فراموش شدند - وبلاگ پیوست

به گزارش وبلاگ پیوست، کلانشهرهای کشور به ویژه در فصول سرد به دلیل پدیده وارونگی با افزایش آلودگی هوا روبرو می شوند، به طوری که امروزه متاسفانه این موضوع تبدیل به یک داستان پرتکرار شده و این در حالی است که می توان به جای فراموش کردن فناوری های این حوزه، با استفاده از دستاوردهای فناورانه شرکت های دانش بنیان و محققان کشور راهکارهایی طولانی مدت برای کاهش بار آلودگی از دوش هوای شهرهای عظیم ارائه کرد.

به گزارش وبلاگ پیوست، آلودگی هوا؛ داستان پُر تکراری است که هر ساله در رسانه ها و خبرگزاری ها در خصوص آن قلم فرسایی می گردد و در حال حاضر به ویژه در فصول سرد، متاسفانه به سُنتی برای کلانشهرهای کشور تبدیل شده است.

سال جاری اما علاوه بر پدیده وارونگی و افزایش آلودگی هوا، حرف از استفاده بیشتر از مازوت یا نفت کوره در نیروگاه هاست. هر چند که این گفته در ابتدا و مثل همواره توسط بعضی مسئولان تکذیب شد! اما پس از مدتی بعضی رسماً اعلام نمودند که آلودگی هوای تهران نه به دلیل تردد خودروهای فرسوده بلکه با سوزاندن مازوت در نیروگاه ها ایجاد شده است! در این میان نیز عیسی کلانتری رییس سازمان محیط زیست اعلام نمود نیروگاه های شرق تهران می توانند از مازوت استفاده نمایند، اما نیروگاه های غرب تهران به دلیل اینکه با وزش باد، آلودگی ها وارد شهر می گردد، حتماً باید از گاز استفاده نمایند.

آلودگی هوا زمانی اتفاق می افتد که حجم زیادی از ذرات یا مواد مضر از قبیل گازها، ذرات و زیست مولکول ها وارد اتمسفر کره زمین گردد و این آلودگی مخلوطی از ذرات معلق و گازهایی است که غلظت آن به محدوده مضر برای انسان رسیده است و باعث افزایش بیماری ها در انسان و همچنین گرمایش زمین می گردد.

استراتژی ها و تکنولوژی های مختلفی برای کاهش آلودگی هوا وجود دارد که ابتدایی ترین این راهکارها استفاده صحیح از زمین و برنامه ریزی کاربردی آن و مشخص و طراحی زیرساخت های حمل و نقل است. از آنجا که بخش زیادی از آلودگی هوا در اثر احتراق سوخت های فسیلی مانند زغال سنگ و نفت ایجاد می گردد، کاهش استفاده از این سوخت ها می تواند باعث کاهش شدید آلودگی هوا گردد و مؤثرترین این روش ها استفاده از منابع انرژی پاک مانند نیروگاه های بادی، انرژی خورشیدی و نیروگاه آبی است.

علاوه بر این ها به مدد محققان فناوری های نوظهوری برای کاهش آلودگی هوا عرضه شده است که سوخت های پاک برای موتورهای دیزلی، بنزین با عدد اکتان 100، مبدل های کاتالیستی برای کاهش آلایندگی گازهای خروجی از اگزوز خودروها، دستگاه آنالایزر اگزوز خودرو PAGA جهت اندازه گیری غلظت گازها، دستگاه غبارسنج محیطی، دستگاه آنالایزر پرتابل دوده خودرو (تیرگی سنج) جهت اندازه گیری میزان تیرگی جریان گازهای آلاینده خروجی از اگزوز، دستگاه پایش لحظه ای ذرات معلق هوای محیط و دستگاه سنجش ذرات غبار خروجی از دودکش تنها بخشی از این فناوری ها است که از سوی محققان و شرکت های دانش بنیان برای کاهش میزان آلایندگی هوا و پایش این آلودگی ها عرضه شده است.

دستگاه بررسی گاز دودکش

این دستگاه جهت اندازه گیری غلظت گازهای اکسیژن (O2)، مونوکسید کربن (CO)، نیتروژن دی اکسید (NO2)، نیتروژن منواکسید (NO)، کربن دی اکسید (CO2)، گوگرد دی اکسید (SO2)، آمونیاک (NH3)، سولفید هیدروژن (H2S) و هیدروکروبن های نسوخته (HC) موجود در جریان گازهای دودکش مورد استفاده قرار می گیرد.

این دستگاه به منظور پایش گازهای خروجی از دودکش کارخانجات و منازل قابل استفاده است و قادر است علاوه بر نمایش داده بر روی LCD و ذخیره سازی اطلاعات در حافظه داخلی آنها را بر روی کاغذ به وسیله پرینت در اختیار کاربران قرار دهد.

کاتالیست های نانویی برای تامین هوای پاک

احتراق ناقص و ناخالصی های موجود در سوخت و هوا از جمله عوامل آلوده نماینده هوا در فصول سرد سال به شمار می رود. در حالت ایده آل باید سیستم احتراق به گونه ای طراحی گردد که آلاینده های بسیار کمی فراوری کند و این امر با بهره مندی از فناوری های موجود غیرممکن است.

برای برطرف این مشکل، یکی از شرکت های صنعتی مبدل های کاتالیستی مبتنی بر فناوری نانو را به صورت سه منظوره فراوری نموده است. این مبدل می تواند تصفیه سه گاز اکسید نیتروژن، هیدروکربن و مونواکسید کربن را انجام دهد.

پالایش گازهای حاصل از احتراق موتورهای بنزینی یکی از قابلیت های این محصول است، به گونه ای که گازهای سمی و آلاینده حاصل از احتراق را به گازهای بی خطر تبدیل می نماید. استفاده از این قطعه در خودروها و وسایل نقلیه در چند دهه اخیر الزامی شده است.

فراوری نانو کاتالیست که قادر است آلاینده های خروجی از اگزوز خودرو را به حداقل برساند، از دیگر محصولات محققان کشور است. این کاتالیست های نانویی برای هر خودرو بسته به نوع آن، بنزین سوز یا گازسوز بودن و فناوری موتور آنها متفاوت است.

در واقع بخش تحقیق و توسعه این شرکت مطابق شرایط هر خودرو فرمولاسیونی منطبق با شرایط استاندارد برای فراوری کاتالیست نانویی درنظر گرفته است.

فلیترهای نانویی خودرویی

فیلترهای نانویی برای بهبود کیفیت هوا از دیگر محصولات فراوریی محققان کشور است. این فیلترهای هوا حاوی نانوالیاف الکتروریسی شده است که نسبت به فیلترهای معمولی آلودگی های محیط زیست را به صورت چشمگیری کاهش می دهند.

این فیلتر ذراتی را که از فیلترهای معمولی عبور می نماید، به دام انداخته و هوای پاک تری را وارد محفظه احتراق سوخت خودرو می نماید.

فیلتر هوای نانویی

یکی دیگر از شرکت های فناور از دیگر فراورینمایندگان فیلتر هوای خودرو است که با استفاده از فناوری نانو، فیلتر هوای خودروهای سواری را به فراوری انبوه رسانده است. این فیلترهای نانویی به دلیل داشتن لایه نانوالیاف روی سطوح خود، ذرات آلاینده ریز موجود در هوا را به دام انداخته و هوا را به طور کامل تصفیه می نماید.

در صورت استفاده از این فیلترها می توان آلودگی هوا را تا 20 درصد و میزان مصرف بنزین را تا 15 درصد کاهش داد.

نانو افزودنی های خودروهای دیزلی

بر اساس آمارها بیش از 78 درصد آلودگی هوا مربوط به خودروهای دیزلی است؛ از این رو محققان یکی از شرکت های دانش بنیان نوعی نانوافزودنی به بازار عرضه نموده اند که می تواند آلایندگی خودروهای دیزلی را به شدت کاهش دهد. با توجه به سهم بالای آلودگی هوا توسط موتورهای دیزلی، این محصول می تواند گامی در راستا بهبود هوا باشد.

دستگاه نمونه برداری از ذرات معلق هوای محیط- ESPS

دستگاه نمونه برداری از ذرات معلق هوای محیط- ESPS برای اندازه گیری غلظت ذرات معلق هوای محیط با قطر کمتر از 10 میکرومتر (PM10)، کمتر از 2.5 میکرومتر (PM2.5)، کمتر از یک میکرومتر (PM1) و همچنین غلظت کل ذرات (TSP) به دو روش وزن سنجی (توسط فیلتر 47 میلی متر و به صورت همزمان) و پراکنش لیزر (توسط سنسور و به صورت لحظه ای و آنلاین) بکار می رود.

این دستگاه دارای قابلیت ارسال اطلاعات اندازه گیری شده از محل نصب خود بوسیله سیم کارت تلفن همراه به فضای اینترنت بوده که این اطلاعات در محلی دیگر، به وسیله مرورگر کامپیوتر قابل مشاهده و ذخیره سازی است.

دستگاه آنالایزر دوده خودرو (تیرگی سنج)

دستگاه آنالایزر پرتابل دوده خودرو (تیرگی سنج) جهت اندازه گیری میزان تیرگی جریان گازهای آلاینده خروجی از اگزوز انواع خودروهای بنزینی و دیزلی به کار می رود.

این دستگاه به وسیله تابش نور لیزر به مخلوط گازی و خاصیت میزان جذب فرکانس مشخصی از نور لیزر پس از عبور از مخلوط گازهای خروجی، میزان کدورت را اندازه گیری می نماید. میزان کدورت اندازه گیری شده توسط این دستگاه عددی بین صفر تا 100درصد است.

دستگاه پایش لحظه ای ذرات معلق هوای محیط

دستگاه پایش لحظه ای ذرات معلق هوای محیط برای اندازه گیری ذرات معلق آلاینده هوا طراحی و ساخته شده و دارای قابلیت ارسال داده های پایش آلودگی هوا از محل نصب خود به یاری سیستم GPRS به فضای اینترنت بوده که این داده ها در محلی دیگر، به وسیله مرورگر کامپیوتر قابل مشاهده و ذخیره خواهد بود. نمایش داده های اندازه گیری شده در محل و نمایش میزان شاخص کیفیت هوا (AQI) و ارسال آن به مانیتور مرکزی از دیگر قابلیت های این دستگاه است.

موتورهای الکتریکی

محققان یکی از شرکت های فناور پیروز به فراوری موتور سیکلت و خودروهای الکتریکی و پاک شده اند؛ ولی به گفته آنها صنایع خودروساز استقبالی از کاربردی کردن فناوری های کسب شده ننموده اند. سیستم رانش و قدرت محرکه این موتور با سیستم برق است و سوخت فسیلی این محصول در حرکت این موتور هیبریدی تاثیری ندارد، بلکه در شارژ باتری مؤثر است. شتاب صفر تا 100 آن نزدیک به 6 ثانیه صورت می گیرد.

طراحی و ساخت خودروهای الکتریکی از دیگر زمینه های تحقیقاتی این شرکت است و از 6 سال قبل مجوز فراوری خودروهای الکتریکی را از وزارت صنعت، معدن و تجارت دریافت نموده است و تا به امروز پیروز به فراوری 400 دستگاه خودروی الکتریکی شده اند.

به اعتقاد محققان این حوزه، کشور ما ایران در هر شرایطی که قرار داشته باشد با فناوری هایی که از سوی شرکت های دانش بنیان و محققان دانشگاهی عرضه شده است، می تواند بار آلاینده های موجود را کاهش دهد. حرکت کشور به سمت توسعه حمل و نقل عمومی الکترونیکی، اصلاح سوخت خودروها بر اساس استاندارد یورو 5 و استفاده مناسب از فیلترها در فعالیت های صنعتی راهکارهایی است که می تواند جایگزین تعطیلی مدارس و صنایع و ادارات در شرایط افزایش آلودگی هوا گردد.